-
1 VERÐA
(verð; varð, urðum; orðinn, vorðinn), v.1) to happen, come to pass;ætluðu allir, at þeir myndi tala um mál sitt, en þat varð ekki, but it came not to pass, it was not so;þá varð óp mikit at lögbergi, then there arose a great shout at the Lawhill;2) verða e-m, to happen to, befall one (slikt verðr opt ungum mönnum);þat varð Skarphéðni, at stökk í sundr skóþvengr hans, it happened to S. that his shoe-string snapped asunder;sjaldan verðr víti vörum, the wary man will seldom make a slip;e-m verðr þörf e-s, one comes to be in need of;3) to happen to be, occur;í lœk þann, er þar verðr, in the brook that happens to be there;varð fyrir þeim fjörðr, they came on a fjord;verða á leið e-s, to be on one’s path, happen to one;4) verða brottu, to leave, absent oneself (þeir sá þann sinn kost líkastan at verða á brottu);verða úti, to go away (verð úti ok drag ongan spott at oss);to perish in a storm from cold (sumir urðu úti);þeim þótti honum seint heim verða, they thought that he was long in coming home;5) with acc. to lose;kváðust okkr hafa orðit bæði, said that they had lost us both;6) followed by a noun, a., pp., adv., as predicate, to become;þá verðr þat þinn bani, it will be thy death;verða glaðr, hryggr, reiðr, to become glad, sad, angry;verða dauðr to die (áðr Haraldr inn hárfagri yrði dauðr) with participles;ok varð ekki eptir honum gengit, he was not pursued;verða þeir ekki fundnir, they could not be found;blóð hans varð ekki stöðvat, the blood could not be staunched;þeim varð litit til hafs, they happened to look seaward;impers., e-m verðr bilt, one is amazed;Kolbeini varð ekki fyrir, K. lost his head, was paralysed;with adverbs; hann varð vel við skaða sinn, he bore his loss well, like a man;jarl varð illa við þetta, the earl was vexed by this;7) with infin., denoting necessity, one must, needs, is forced, obliged to do;þat verðr hverr at vinna, er ætlat er, every one must do the work that is set before him;þar er bera verðr til grjót, where stones have to be carried;verð ek nú flýja, now I must flee;8) with preps., verða af e-u, to come to pass (var um rœtt, at hann skyldi leita fara, en eigi varð af);varð ekki af ferðinni, the journey came to nought was given up;verðr þetta af, at hann tekr við sveinunum, the end was that at last he took the boys;starf ok kostnaðr varð af þessu, trouble and expenses arose from this;livat verðr af e-u, what becomes of;hvat varð af húnum mínum, what has become of my cubs?;verða at e-u, to become (verða at undri, undrsjónum);veiztu, hvat þér mun verða at bana, knowest thou what will be the cause of thy death?;verða at engu, to come to nothing;verða á, to come on, happen;þvat sem á yrði síðan, whatever might happen later on;e-m verðr á, one makes a blunder, mistake (þótti þér ekki á verða fyrir honum, er hann náði eigi fénu?);verða eptir, to be left (honum varð þar eptir geit ok hafr);verða fyrir e-u, to meet with (verða fyrir goða reiði);to forebode (verða fyrir stórfundum);verða fyrir e-m, to be in one’s way, as a hindrance (því meira sem oss verðr fyrir, því harðara skulu þér niðr koma);verða í, to happen (tókust nú upp leikar sem ekki hefði í orðit);verða til e-s, to come forth to do a thing, be ready to;en sá er nefndr Hermóðr, er til þeirar farar varð, who undertook this journey;verða við e-m, to respond to (bið ek þik, at þú verðir við mér, þó at engi sé verðleiki til).* * *pres. verð, verðr, verð; pret. varð, vart (mod. varðst), varð; pl. urðu; subj. yrði: imperat. verð; part. orðinn; pl. orðnir, spelt phonetically ornir, Niðrst. 6: in later vellums occur freq. the forms vurðu, vyrði, vorðinn, see Introd.; but the old poets use it for alliteration as if it began with a vowel: with neg. suff. verðr-at, Fm. 6; varð-at, Vþm. 38; urðu-a it, Gh. 3; urðu-t. Lex. Poët.: [Ulf. wairþan = γίγνεσθαι, ἔσεσθαι; A. S. weorðan; Old Engl. worth, as in the phrase ‘woe worth the day!’ Germ. werden; Dan. vorde; Swed. varda.]A. To become, happen, come to pass; sá atburðr varð, at …, Ó. H. 196; varð hitt at lyktum, at …, 191; ef svá verðr, at …, Al. 20; ef svá verðr ( if it so happen), at ek deyja, Eg. 34; fundr þeirra varð á Rogalandi, 32; mörg dæmi hafa orðit í forneskju, Ó. H. 73; varð þar hin snarpasta orrosta. Eg. 297; at því sem nú er orðit, Blas. 46; þá varð ( arose) hlátr mikill, id.; varð óp mikit, Nj.; þat varð um síðir, and so they did at last, 240; er þetta allvel orðit, well done, well happened, 187; þau tíðendi eru hér vorðin, Fms. iv. 309 (orðin, Ó. H. 139, l. c.); þat varð ekki, but it came not to pass, Nj.2. adding dat. to happen, to befall one; þat varð mér, it befell me, Ísl. ii. (in a verse); varð þeim af in mesta deila, Nj. 189; Eyjólfi varð orðfall, speechlessness befell E., he faltered, 225; þat varð Skarphéðni at stökk í sundr skóþvengr hans, 145; urðu þeim þegar in sömu undr, 21.3. to blunder, make a slip; þat varð þinni konu, at hón átti mög við mér, Ls. 40; sjaldan verðr viti vörum, Hm. 6; þat verðr mörgum manni at um myrkvan staf villisk, Eg. (in a verse); skalat honum þat verða optarr enn um sinn … ef eigi verðr þeim optarr enn um sinn, Grág. (Kb.) i. 55; e-m verðr Þorf e-s, to come in need of, Hm. 149; ef þeim verðr nökkut er honum hefir fylgt, if anything should befall them, Hom. 65; annat man þér verða (another fate, death, will be thine), enn þú sprongir, Sturl. iii. 225; cp. verða úti, to perish in a storm from cold, Fms. vii. 122; sumir urðu úti, Bs. i. 71; verða til, to perish.4. to happen to be, to occur, or the like; í læk þann er þar verðr, in the brook that happens to be there, Eg. 163; holt þat er þar verðr, 746; varð þá enn brátt á er þvers varð fyrir þeim, þá kölluðu þeir þverá, 132; varð fyrir þeim fjörðr, they came on a fiord, 130; verða á leið e-s, to be in one’s path, happen to one, Ó. H. 181; taka þat sem á leið hans verðr, Grág. ii. 346; verða á fætr, to fall on one’s, feet, Fb. iii. 301; verða ek á fitjum, Vkv. 27; þeim þótti honum seint heim verða, Fbr. 8 new Ed.: verða brottu, to leave, absent oneself; þeir sá þann sinn kost líkastan at verða á brottu, Fms. vii. 204; verð í brottu í stað, begone, Fs. 64: verða úti, id., Nj. 16.II. followed by a noun, adjective, participle, adverb, as predicate; þá verðr þat þinn bani, Nj. 94; hann varð tveggja manna bani, he became the bane of, i. e. slew, two men, 97; hann mun verða engi jafnaðar-maðr, Ld. 24; ef hann vyrði konungr, Fms. i. 20; verða biskup, prestr …, Bs. i. passim; ok verðr eigi gjöf, ef …, it becomes not a gift, if …, Grág. (Kb.) i. 130; verða þær málalyktir, at …, the end was that …, Nj. 88: verða alls hálft annat hundrat, the whole amount becomes, Rb. 88; honum varð vísa á munni, Fms. xi. 144; varð henni þá ljóð á munni, Fb. i. 525; þat varð henni á munni er hón sá þetta, Sd. 139: hví henni yrði þat at munni, Fms. xi. 149; þá er í meðal verðr, when there is an interval, leisure, Skálda (Thorodd): cp. the mod. phrase, þegar í milli veiðr fyrir honum, of the empty hour; varð Skarpheðinn þar í millum ok gaflhlaðsins, S. was jammed in between, Nj. 203; prob. ellipt. = verða fastr.2. with adjectives, to become so and so:α. verða glaðr, feginn, hryggr, to become glad, fain, sad, Fms. i. 21, viii. 19, passim; verða langlífr, to be long-lived, Bs. i. 640; verða gamall, to become old, Nj. 85; verða sjúkr, veykr, to become sick; verða sjónlauss, blindr, to become blind, Eg. 759; verða ungr í annat sinn, Fms. i. 20; verða varr, to become aware (see varr); verða víss, Nj. 268; verða sekr, to become outlawed; verða vátr, to become wet, 15; verða missáttr við e-n, Landn. 150 (and so in endless instances): in the phrase, verða dauðr, to die; dauðr varð inn Húnski, Am. 98; áðr Haraldr inn Hárfagri yrði dauðr, Íb. 6; síðan Njáll var(ð) dauðr, Nj. 238, and a few more instances, very freq. on Runic stones, but now obsolete.β. with participles; verða búinn, to be ready, Fms. vii. 121; verða þeir ekki fundnir, they could not be found, Gísl. 56; verða staddr við e-t, to be present, Eg. 744; in mod. usage with a notion of futurity, e. g. eg verð búinn á morgun, I shall be ready to-morrow; eg verð farinn um það. I shall be gone then: with neut, part., járn er nýtekit verðr ór afli, just taken out of the furnace, Sks. 209 B; varð ekki eptir honum gengit, he was not pursued, Nj. 270; þeim varð litið til hafs, they happened to look, 125; honum varð litið upp til hlíðarinnar, 112; blóð varð eigi stöðvat, the blood could not be stopped, Fms. i. 46, Nj. 210.γ. phrases, e-m verðr bilt, to be amazed, Edda 29, Korm. 40, Nj. 169; verða felmt, 105; verða íllt við, hverft við, id.; Kolbeini varð ekki fyrir, K. lost his head, was paralysed, as if stunned, Sturl. iii. 285.3. with adverbs or adverbial phrases; ef þat bíðr at verða vet, Hm.; ma þetta verða vel þótt hitt yrði ílla, Nj.; verða verr enn til er stýrt, Róm. 321; hann varð vel við skaða sinn, bore it well, like a man, Eg. 76, Nj. 75; faðir hans varð ílla við þetta ( disliked it), ok kvað hann taka stein um megn sér, Fær. 58; jarl varð ílla við þetta, was much vexed by it, Fms. ix. 341; varð hann údrengiliga við sitt líflát, Ld. 234; hvernig varð hann við þá er þér rudduð skipið, Ó. H. 116; hversu Gunnarr varð við, how G. bore it, Nj. 82; verra verðr mér við, enn ek ætla at gott muni af leiða, 109; mér hefir orðit vel við þik í vetr, I have been pleased with thee this winter, Fms. vii. 112; eigi vildi ek svá við verða blóðlátið, fiskbleikr sem þú ert—Ek ætla, segir hinn, at þá myndir verr við verða ok ódrengiligar, 269; þar varð ílla með þeim, things went ill with them, they became enemies, Nj. 39: to behave, varð engum jafnvel til mín sem þessum, Fms. vii. 158; hann lætr sér verða á alla vega sem bezt til Áka, xi. 76; hann lét henni hafa orðit stórmannliga, Hkr. iii. 372.III. with prepp., verða af; hvat er orðit af e-u, what is come of it? where is it? of a thing lost; segðu mér þat, hvat varð af húnum mínum, Vkv. 30; hvat af motrinum er orðit, Ld. 208; nú hverfr Óspakr á brott svá at eigi vitu menn hvat af honum verðr, Band. 5; varð ekki af atlögu búanda, Ó. H. 184; ekki mun af sættum verða, Fb. i. 126: to come to pass, varð ekki af eptir-för, it came to naught; varð því ekki af ferðinni, Ísl. ii. 247; Símon kvað þá ekki mundu af því verða, S. said that could not be, Fms. vii. 250; ok verðr þetta af, at hann tekr við sveinunum, the end was that at last he took the boys, Fær. 36; eigi mun þér þann veg af verða, Karl. 197:—verða at e-u, to come to; hvat þér mun verða at bana, what will be the cause of thy death, Nj. 85; verða at flugu, Fas. i. 353 (see ‘at’ C. I. α); verða at undri, skömm, honum varð ekki at því kaupi, the bargain came to naught for him, Al. 7; cp. the mod. honum varð ekki að því, it failed for him:—e-m verðr á (cp. á-virðing), to make a blunder, mistake; kölluðu þat mjök hafa vorðit á fyrir föður sínum, at hann tók hann til sín, Fs. 35; þótti þér ekki á verða fyrir honum er hann náði eigi fénu, Nj. 33; Þorkell settisk þá niðr, ok hafði hvárki orðit á fyrir honum áðr né síðan, 185; aldri varð á um höfðingskap hans, 33:—verða eptir, to be left, Rb. 126, Stj. 124, 595; honum varð þar eptir geit ok hafr, Hrafn. 1:—verða fyrir e-u, to be hit, be the object of; fyrir víginu hefir orðit Svartr, S. is the person killed, Nj. 53; verða fyrir öfund, görningum, to be the victim of, Lex. Poët.: e-m verðr lítið fyrir e-u, it costs one small effort (see fyrir):—verða til e-s, to come forth to do a thing, volunteer, or the like; en sá er nefndr Hermóðr er til þeirrar farar varð, Edda 37; til þess hefir engi orðit fyrr en þú, at skora mér á hólm, Ísl. ii. 225; en engi varð til þess, no one volunteered, Nj. 86; einn maðr varð til at spyrja, 82; þá verðr til ok svarar máli konungs sá maðr, er …, Odd. 12; hverr sem til verðr um síðir at koma þeim á réttan veg, Fb. i. 273: fengu þeir ekki samit, því at þeim varð mart til, many things happened, i. e. so as to bring discord, Sturl. ii. 17 C; mundi okkr Einari eigi annat smátt til orðit, Hrafn. 9; eigi varð verri maðr til, there was no worse man, Stj. 482:—verða við, to respond to; bið ek þik at þú verðir við mér þó at engi sé verðleiki til, Barl. 59; at hann beiddi Snorra ásjá, en ef hann yrði eigi við bað hann Gretti fara vestr, Grett. 112 new Ed.; verða við bæn e-s, to grant one’s request, passim.IV. with infin., denoting necessity, one must, needs, one is forced, obliged to do; þat verðr hverr at vinna er ætlað er, Nj. 10; varð ek þá at selja Hrafni sjálfdæmi, Ísl. ii. 245; eða yrði þeir út at hafa þann ómaga, Grág. (Kb.) ii. 21; þat munu þér þá reyna verða, you must try, Fbr. 23 new Ed.; þar er bera verðr til grjót, where stones have to be carried, Grág. (Kb.) ii. 90; lágu hestarnir í kafi svá at draga varð upp, Eg. 546; en vita verð ek ( I must know) hvar til þetta heyrir, Fms. ii. 146; munu þér því verða annars-staðar á leita, Nj. 223; at hann man verða sækja á ókunn lönd, Fms. viii. 19; ok verðr af því líða yfir þat, it must be passed by, Post.; maðr verðr eptir mann lifa, a saying, Fas. ii. 552; verð ek nú flýja, Ó. H. 188; urðu þeir at taka við Kristni, 105; vér höfum orðit til at hætta lífi ok sálu, hefir margr saklauss orðit at láta, sumir féit ok sumir fjörit, 31, 32; vér munum verða lifa við öðrum veiði-mat, Hým. 16; verða at skiljask við e-n, Skv. 1. 24: the same verb twice, þá varð ek verða hapta, then came I to become a prisoner, Gkv. 1. 9; eg verð að verða eptir, I must stay behind.B. Peculiar isolated phrases, in some of which ‘verða’ is probably a different word, viz. = varða (q. v.), having been confounded with verða; thus, verða, verðr (= varða, varðar), to be liable, are frequent occurrences as a law phrase in the Grág.; svá fremi verðr beitin, ii. 226; þeim manni verðr fjörbaugs-garðr, er …, 212.2. the phrase, eigi verðr (= varðar) einn eiðr alla, see eiðr; also ymsar verðr sá er margar ferr, in many warfares there will be some defeats, Eg. 182.3. to forfeit, lose, prop. of paying a fine or penalty; heit ek á þann félaga er mik lætr eigi slíkt verða, Vápn. 11; æti þik ormar, yrða ek þik, kykvan, that snakes ate thee alive, and that I lost thee, Am. 22; fullhuginu sá er varð dróttinn, the brave man bereft of his master, Sighvat (Ó. H. 236); ek hefi orðinn þann guðföður, er …, I have lost a godfather who …, Hallfred (Js. 210); hér skaltú lífit verða, here shall thou forfeit life, i. e. die, Sturl. iii. (in a verse).4. the law phrase, verða síns, to suffer a loss; leiglendingr bæti honum allt þat er hann verðr síns fyrir lands-drottni (i. e. verðr missa), whatever he has to lose, whatever damage, Gþl. 362; þræll skal ekki verða síns um, N. G. L. i. 85; allt þat er hann verðr síns í, þá skal hinn bæta honum, Jb. 207 A; hann kvað þá ekki skyldu síns í verða (varða Ed.) um þetta mál, they should lose nothing, Rd. 253: vildi hann (viz. Herode) eigi verða heit sitt (= fyrir verða?), he would not forfeit, break his vow, Hom. 106.C. Reflex.; at þær ræður skyldi eigi með tjónum verðask, to be lost, forgotten, Sks. 561 B.2. recipr.; bræðr munu berjask ok at bönum verðask, Vsp. (Hb.); þá er bræðr tveir at bönum urðusk, Ýt. 11.3. part.; eptir orðna þrimu geira, Ód.; hluti orðna ok úorðna, past and future, MS. 623. 13; kvenna fegrst ok bezt at sér orðin, Nj. 268; þeir vóru svó vorðnir sik (so shapen, Germ. beschaffen), at þeir höfðu …, Stj. 7; þeir eru svá vorðnir sik, at þeir hafa eitt auga í miðju enninu, 68. -
2 verða
(verð; varð, urðum; orðinn, vorðinn), v.1) to happen, come to pass;ætluðu allir, at þeir myndi tala um mál sitt, en þat varð ekki, but it came not to pass, it was not so;þá varð óp mikit at lögbergi, then there arose a great shout at the Lawhill;2) verða e-m, to happen to, befall one (slikt verðr opt ungum mönnum);þat varð Skarphéðni, at stökk í sundr skóþvengr hans, it happened to S. that his shoe-string snapped asunder;sjaldan verðr víti vörum, the wary man will seldom make a slip;e-m verðr þörf e-s, one comes to be in need of;3) to happen to be, occur;í lœk þann, er þar verðr, in the brook that happens to be there;varð fyrir þeim fjörðr, they came on a fjord;verða á leið e-s, to be on one’s path, happen to one;4) verða brottu, to leave, absent oneself (þeir sá þann sinn kost líkastan at verða á brottu);verða úti, to go away (verð úti ok drag ongan spott at oss);to perish in a storm from cold (sumir urðu úti);þeim þótti honum seint heim verða, they thought that he was long in coming home;5) with acc. to lose;kváðust okkr hafa orðit bæði, said that they had lost us both;6) followed by a noun, a., pp., adv., as predicate, to become;þá verðr þat þinn bani, it will be thy death;verða glaðr, hryggr, reiðr, to become glad, sad, angry;verða dauðr to die (áðr Haraldr inn hárfagri yrði dauðr) with participles;ok varð ekki eptir honum gengit, he was not pursued;verða þeir ekki fundnir, they could not be found;blóð hans varð ekki stöðvat, the blood could not be staunched;þeim varð litit til hafs, they happened to look seaward;impers., e-m verðr bilt, one is amazed;Kolbeini varð ekki fyrir, K. lost his head, was paralysed;with adverbs; hann varð vel við skaða sinn, he bore his loss well, like a man;jarl varð illa við þetta, the earl was vexed by this;7) with infin., denoting necessity, one must, needs, is forced, obliged to do;þat verðr hverr at vinna, er ætlat er, every one must do the work that is set before him;þar er bera verðr til grjót, where stones have to be carried;verð ek nú flýja, now I must flee;8) with preps., verða af e-u, to come to pass (var um rœtt, at hann skyldi leita fara, en eigi varð af);varð ekki af ferðinni, the journey came to nought was given up;verðr þetta af, at hann tekr við sveinunum, the end was that at last he took the boys;starf ok kostnaðr varð af þessu, trouble and expenses arose from this;livat verðr af e-u, what becomes of;hvat varð af húnum mínum, what has become of my cubs?;verða at e-u, to become (verða at undri, undrsjónum);veiztu, hvat þér mun verða at bana, knowest thou what will be the cause of thy death?;verða at engu, to come to nothing;verða á, to come on, happen;þvat sem á yrði síðan, whatever might happen later on;e-m verðr á, one makes a blunder, mistake (þótti þér ekki á verða fyrir honum, er hann náði eigi fénu?);verða eptir, to be left (honum varð þar eptir geit ok hafr);verða fyrir e-u, to meet with (verða fyrir goða reiði);to forebode (verða fyrir stórfundum);verða fyrir e-m, to be in one’s way, as a hindrance (því meira sem oss verðr fyrir, því harðara skulu þér niðr koma);verða í, to happen (tókust nú upp leikar sem ekki hefði í orðit);verða til e-s, to come forth to do a thing, be ready to;en sá er nefndr Hermóðr, er til þeirar farar varð, who undertook this journey;verða við e-m, to respond to (bið ek þik, at þú verðir við mér, þó at engi sé verðleiki til).* * *u, f. the ‘ward,’ the bulwarks of a ship which ward off the waves; hrími stokkin verða hrökk, Arnór, (also called varta.)
Перевод: с исландского на английский
с английского на исландский- С английского на:
- Исландский
- С исландского на:
- Английский